Acta da charla-debate sobre franquismo sociolóxico – 17/07/2011

Iniciase a charla a cargo de Rubén Afonso Lobato.

Ábrese o turno de intervencións e debate.

• O pobo de A Coruña xa tería que haber reaccionado hai tempo para pedir a devolución do Pazo de Meirás. Foi roubado peseta a peseta á xente do pobo da Coruña. Temos que reaccionar para que estas cousas non sigan sucedendo. Agora os banqueiros tamén nos están a roubar. Sexamos personas de unha vez e poñamoslle frente a estes sinvergüenzas que nos están roubando.
• Se cadra poderías precisar un pouco sobre a transición, e como se produciu ese proceso hacia a desmemoria. Os procesos según os que a xente colaborou en ese pacto de silencio, e segundo os cales foi incluso usado como arma política.
  • Produciuse unha especie de pacto social para olvidar. Pero como Coruñes non podo tolerar que haxa monumentos cos nomes da xente que morreu na guerra no bando nacional e non hai constancia de ningún dos mortos do outro bando, e que ainda, por máis, quedan polas cunetas.
  • O movemento memorialista que comezou hai 10-11 anos, o que busca e sacar do conxelador esas cousas, e pechalas, como sucedeu en tódalas demáis democracias europeas. Non se busca abrir as feridas senon máis ben que as podamos pechar todas de unha vez por todas.
  • A tan cacareada "transición modélica", non é tal, porque houbo centos de mortos (refírese ás mortes que houbo tra-la morte de Franco). Con unha lei modélica moitos "ministros" xubilados estarían na carcere.
• Recuperando el tema de la transición. No creo que fuera un pacto social sino más bien político para reintegrar a algunos políticos herederos del franquismo en la política moderna.
  • Podo estár de acordo. De feito houbo algún pacto, que sí, que eu lle chamo "pacto social", pero realmente tiveron páctos políticos por detras.
  • Como por exemplo quén fai a constitución -apuntan dende o público-.
  • Eu non podo aceptar como xefe de estado a un señor, que pode ser moi respetable, pero que está ahí porque o puxo Franco, e por nada máis; e a súa permanencia na transición xorde deste tipo de pactos. Non é serio.
• En aquel tempo el pueblo salió vencido de esa guerra, al contrario del fascismo en Europa. Recordemos que en España, Franco venció al pueblo. Y durante 40 años siguó oprimiendo al pueblo, con muertes. Y terminó su mandato con muertes, como acabamos de escuchar. ¿Había otra manera?, pues no lo se. Nosotros, en aquel tiempo, recogíamos firmas para una lei de la amnistía, con mucho miedo. Aún despúes de muchos años, en 1984, en un congreso por la desnucleariazción de Europa, los que íbamos en representación de España teníamos contacto con los verdes alemanes. Los jóvenes alemanes nos decían que sus padres no querían hablar de lo que pasó. Mientras tanto, aquí la gente seguía saliendo a vitorear a Franco. Claro que sí que puede considerarse la transición como una bajada de pantalones, pero, realmente, ¿Teníamos alternativa?
• Recordemos que en 1985 houbo en Coruña un intento de volar a tribuna das autoridades, como intento de golpe de estado. Estas cousas hay que dicilas. ... Pero que pasaría hoxe se houbera un intento de golpe de estado... de aquelas, a democracia tiña defectos, como a ten agora, pero había medo. Hoxe segue habendo unha desinformación total, e nos manipulan, porque nos siguen silenciando. Segue habendo unha democracia que crea analfabetos.
• ¿Como pode ser que vivindo toda a vida aquí que non souberamos do de 1985?
  • Pregúntalle a Voz de Galicia. En aquel momento non interesaba facer patente que había unha ultradereita que quería acabar co xefe de estado. Non interesaba dicir que a transición non valera para nada. Esta é unha forma de franquismo socioloxico, o de non querer falar e denunciar con nome e apelidos este tipo de cousas.
• En España os nazis gañaron a guerra, e fomos un campo de probas de armas nazis. En Alemaña non se quere falar, pero aquí encheselles a boca falando do franquismo porque gañaron a guerra. Normal que se lle chame modélica á Transición se a xente está toda calada e mirando para diante. Para entender unha cousa hai que entender o que pasou antes.
  • Onte fixeron en informe semanal unha reportaxe sobre o 75 aniversario do golpe de estado. Entrevistaron un tio que condenaba que mataron nonseicantos curas en barcelona. É totalmente condenable, pero iso non justifica que, por exemplo, solo en Coruña haxa nos rexistros 600 mortos, pero de un solo bando, porque aqui non houbo guerra: 600-0.
• Cando xa gañaran os fascistas, eu tiña 5 anos. Uns curas obligaronos a cantar o "cara o sol", que non o sabiamos, nin que había que levantar a man. Puxeronse como perros rabiosos para dicirnos como era. Colleounos a policía a meu irmán e máis a min e meteronos nun vagon do tren donde nos tiveron 40 horas sen mantas nin darnos de comer nin nada. Cando chegamos a nosa casa o tellado estaba caído e detrozado. Iso é o franquismo. O que non recoñeza que o franquismo era un estado criminal..., non sei que dicirlle. Que sufrimos a fame, e que a tuberculose levaba a xente. E como algún se lle ocurrira levantar a voz cando viñan os fascistas o que menos era que che aos homes lles deran aceite de ricino, e as mulleres raparlles o pelo.
• Falaronse dos tempos dificiles. Hoxe temos libertade para falar e moita xente non está disposta a que lle amarguen o domingo. Hay moitas cousas olvidadas do franquismo. Deixando a epoca dura e falemos da época blanda:
  • O 3 de marzo de 1976 unha manifestación de traballadores en Vitoria encerraronse na catedral para reclamar os seus dereitos (xa morrera franco). A policía votaron gases lacrimoxenos para que a xente salira para fora. Balance: 3 mortos e moitos feridos.
  • O pazo de Meirás péchase este mes de Agosto para que non lles moleste nada. Propiedade de Emilia Pardo Bazán no seu tempo. Din que o conseguiron coas donacións. Quitouselle o xornal a xente e pagouselle polos terreos aos seus propietarios uns precios de risa, e os que se opoñian a vender os terrenos por unha cantidade irrisoria, obligaronos a firmar a punta de pistola.
  • ¿Quén lle deu ós golipstas todos os datos para facer os tuneles do golpe de estado de 1985 en Coruña? De seguro o concello tiña que ter algún implicado.
• Non estou a favor das politicas de memoria historia como se conciven agora por maniqueístas. Con respecto ao Pazo de Meirás pagouse con un desconto do 10% (obligatorios, -apuntan dende o público-) no imposto de cedulas personais. Primeiro colleron donativos voluntarios, pero foi un fracaso. Logo se colleou un día de haber, o que tamén foi un fracaso. Logo se descontou do imposto de cédulas personais. Con respecto aos veciños da Coruña, solo morreron 233, o resto son de outros municipios. E non é 0 do outro lado, houbo algunhas baixas.
  • Ao meu pai llo descontaron da nómina e aparecía o concepto. Pena de que eso se perdera. A íso é ao que lle chamaban donación voluntaria, que non era tal.
  • Ruben resposta que os datos dos 600 mortos están documentados. E recordemos os 5000 represaliados en Galicia por defender un goberno lexítimamente elexido. Ninguén quere facer revanchismo nin maniqueísmo. Quérese pechalo, pero coa verdade.
    • Niego que la relación de víctimas se hiciera con métodos científicos. Hubo un caso de un señor que se demostró que había muerto caido de un pino.
  • Os mortos do franquismo foron mortos planificadas, mentras que as mortes dos curas foron por parte de xente, dous ous tres criminales que o tomaron polo seu lado. Se nos enzarzamos na polémica de un morto máis ou un morto menos a cousa non vale de nada.
  • El general Yagüe a pueblo que llegaba, en extremadura, en la plaza de cada pueblo mató al 10% de la población sistemáticamente. No puede haber muertes más planificadas que esas. Por ejemplo, en Badajoz hubo 4000 republicanos muertos en la plaza de toros bajo su mando. En una entrevista de un medio inglés al general Yagüe, donde le preguntaban si realmente había matado a toda esa gente y se hacía responsable de esas muertes, respondió "cómo no voy a hacerlo, cómo voy a dejar a 4000 enemigos a mis espaldas".
• Eu vivin inxustizas na carne da miña familia. Miña familia tiña uns terrenos no Burgo. Miña abuela foi obligada a vender esos terrenos, poñendolle unha pistola.

Termina a charla debate con un llamamiento de Rubén a interesados en continuar el debate y trabajar en esta linea en el entorno de la acampada y el movimiento 15 M.